Minggu, 02 Juli 2017

Sisil Andior Anak Tuama Kolano A Langit Wo Si Wawu


Awoja këaipe' i Anak i Tjolano a langit wo mai am bawo in tana\ ja sia nimindo i giona i membe'. A si ëndooka makasa ja si Membe* rumu'ndu'-mange ësa tow, mange muei- ai si Wawu* luluna i Tjolano a si ro'ong lina'usana-mai, ta- neana kine wo'on. Mangen tu'u si airu'ndu' wo mueio sia tana*i : ^Nitjumua-mai in siri' si Membe' mëwueipe' kine, sa ko masale' taneana." Sumowato si Wawu' ëng kuanao : „Si sei ë masale' tanean i Membe' !" Tani'tu marengo-mange si airu'ndu' wo sisilëna in sapaka si Wawu' ja nisumowat(ë)kë'in tana'i : „Si sei tjine, ë masale' tanean i Membe' !"
Pa'pa'an in tani'tukë' ë nuwu' iWawu' luluna kua'a ka'i sia ën dumu'ndu'o-mange muei si Wawu' kumarua, tanu ka'i im buwuei a si luluna. Sumowato sia, tanukë' ka'i in sosowat i luluna. Pa'pa'an in da'itja wana ë nimasale' isia a se rua Wawu', kua'a ka'i sia ë mapawueio si Tjaakaran, tanuka ka'i 'im buwuei a se rua ki'itëna. Sumowato si Tjaakaran, ëng kuanao: „Itjua-mange ën siri'tju a si Membe', in aku ja ma- sale' taneana."

Marengo-mange si airu'ndu' wo sumisil in aisowat i Tjaa- karan, ëng kuanao: „Sapaka si Wawu' ja nitjumua-mai in si- ri'na a si Membe', in sia ja masale' taneanu." A si wëngitjë' iitu, ja m bale i Tjolano tanuoka ëndo-ëndoan, in solo kina- kaja-mai i Membe'. Siituoka mangaja'ka'o-mai sera im baja, ëng kuanerao: „Kaitu-itu ja!" Ang karuaangkë' ngando, ja ng kuano i Membe' : „Tumaneo kita." Wo mai tu'u a si ëndo kumatëlu in sera in tumaneo, wo mema* kasale-sale'an a si wëngi iitu, ja si Membe' ka'i mai nilumukut ang karapi e wangko-wangko'. Maio a si ëndo kumarua in sera i nituma- neo, ja ng kuano i pënana'an i Membe' a si tawang(ë)na : ^Wawa*ando ialer-io' rano, inamoangkupe' woondo." Tani^tu ialero i tawang rano wo iwe'ena an du'u im buni ang kana- ramen pëngainamoana. Mando tu'u-mai ja mangereo in dano sia inamoam bo'on, pailëkënaoka ja niinamoano i sei wona.' Tani'tu in tjarior towanao si tawang(ë)na wo wueiana in sa si sei ë niminamo a si rano nialer(ë)na kawëngi. Janta'an si pënana'angka i Membe' in ësa wo kumua a si tawang(ë)na ëng kuanao: „litjokë* re*en ë niminamo an dano, intji?" Su- mowato si tawang(ë)na: ^Ra*itja iaku." Embowoka i pëna- na'an i Membe' kua'a sia ën tëpianao.

Maio a si tjaruaan ngawëngi, kua'a si tawang(ë)na ën su- mu'upo am bua'na in tjamana, wo sia ra'io toro tumëkël am pa'pa'an im bënduo ëm pamënda-mëndamën. Mando tu'u-mai ja pailëkëno-mange i tawang(ë)na in si Membe' mainamo ; kua'a si pënana'an i Membe' ëng kumbitënao-mange, wo ma- poloo tu'u-mai sia. ë'tërënao-mange si Membe' mainamo -, ta'am Balandaoka. Tani'tu teronënao-mange in tjumërës sia WO ng kuanao: „Ra'io tu'u iwëkar(ë)ku ko." Tumo'tolo-mai a si ëndo iitu, ën sera mëwali-walioka.

Ang kasomoian-ai iitu, ja si Membe' kumua a si pënana'ana in sia mangepe' mangere-mai sera'. Tani'tu sumawëlo sia ni- mindo in tjarai i membe' ka'i, wo sia mangem an ta'asitj. Pa'pa'an si Membe' i nimangem, ja ng kuano e kaka' i pë- nana'an i Membe' an isia: „Sa sia marengo-mai, ja an darane' weta' sia, weano-mio' in dano paso' wo siitu ko ën itjaupu- s(ë)na.'' Tani'tu tu'u, maio si Membe'. Ja an darane' sia pa'pakanao-mio' in dano paso'. Eng kuano i Membe' : „Kaitu- itu ko nima'pak in dano paso' an iaku?" Sumowato si pëna- na'ana, ëng kuanao: „Siitu kine aku ën itjaupus(ë)mu, aitjua e kaka'ku." Kuano i Membe' : ^Maemangkë' re'en im pate- naanera ko?"

Maja'o ka'i pira ngando an somoi-ai iitu, ëng kuano i Membe' : «Aku ja mangepe* ka'i mangere-mai sera' a lawa- nan." Tani'tu ka'i sia mangem. Kua*a ka'i ë maio se kaka' i wewene, ëng kuanerao : „Sa ka'i sia marengo-mai sa, ja an darane', lëpokano-mio' im pisow wo siitu ko ën itjaupus(ë)na/ Tani'tu marengo-mai ka'i sia. Ja an darane' tu*u, lëpokanao- mio' im pisow. Siituoka ëng kuano i Membe' : ,Kaitu-itu aku paulurënu tani'tu ?" Sumowato si pënana'ana, ëng kuanao : „Siitu kine aku ën itjaupus(ë)mu, aitjua e kaka'ku." Kuano i Membe' : „Sama\ en aku m paulurënu tani'tu, ja marengo karu' mange a si amangku a langit aku." Tani'tu ng karior sia n tumu'tulo wo maja'o, ta'an ka'i si pënana'ana ja nitju- mi'it(ë)kë' isia. Tani'tu mëmaja-maja'o-mange sera, si Membe' ën an dior, patintjasanakë' si pënana'ana. Pa'pa'an in itjau-pus(ë)nao, kua'a sia ën ënto'anao a si ësa kuntung. Itjatëka'o- mange ambitu si penana'ana, ja sia nimëla'u-la'usoka nitumë- kël am pa'a i Membe' am pa'pa'an i makëpeo. Makaasëng ka'i-mako si Membe', ja angkaiënao-mai si pënana'ana wo sia numani tana'i : „Kuntung iitjo, kuntung iitjo! Paalin-ange si toja'ang e makatoja'ang." Wo tani'tu si Membe' meneto ka'i-mange im pawaja'anera. Ra'itja ure si Membe' ë nirumeso ambitu, ja mapoloo-mai si pënana'ana wo sia kumi'ito ka'i-mange si Membe', akarana i makatawi-mange isia. 

Pa'pa'an im pai^ëkën i Membe' i ma- këpeo ka'i si pënana'ana, ja sia ënto'anao ka'i akar(ë)na i makangi'it-ai isia. Ja makangi'ito-mange si Membe' si pëna- na'ana, ja sia nimëla'u-la'us ka'i nitumëkël am pa'a i Membe'. Makaasëng-ako si Membe' angkaiënao-mai si pënana'ana, wo sia numani, ëng kuanao: „O rintjeng, o rintjeng! Paalin-ange si toja'ang e makatoja'ang." Wo si Membe' maja'o ka'i.

Mëmaja-maja'oka-mange si Membe', ja sia paki'itëno-mange i pënana'ana. Awoja am pa'pa'an tu'u i matawio in sosoran a langit, ja sia ënto'onao an tëmbir i rojongan makangaran : Rano Makawuringën. Ambituoka ja ita'ar(ë)nao a si pëna-na'ana: „Sa ko wo masale* kumi'it iaku mange a langit, ja kita karëngan lumële' a si rano anio'." Ja sera lumële'o a si rano iitu. Makalële'-mako sera, ja ng kuano i Membe' : „Sa ko WO masale' mange karapitju, ja mangekukë' itjua in ta- wangku ko, eni? em pa'pa'an da'itja itjasale' e mama' ën aku nitumane am bawo in tana'."

Ja tani'tu sera in sumosoro a langit. Itjatëka'o-mange, wu- eiëno e amang(ë)na: „Sapamu sia?" Sumowato si anak(ë)na, ëng kuanao : „Tawangku." Maio tu'u in tumu'tulo si Anak i Tjolano in itaneo e amanga, ja weano tawoiën si tawang(ë)- na. Katare-tare ja ipa'pako i Penana'an i Tjolano ëm batuna i mostor sangawantang an tana'. Ipa'pak(ë)na-mako n iitu, ja ng kuanao a si tawang i ana'na: „Pitongënu ëm baja se watuna i mostor an tana' anio'." Malinga-mako in iitu sia, ja sia mangem a si mënana' an isia mange mangilëk tawangan,

ëng kuanao: „Sapaka aku ja kinuanan i inangu i mitong im batuna i mostor makasa im bantang aipa'pak(ë)na an tana', WO iwe'e ka'i am bantang, ta'an aitjuana, ra'itja toro mande ësakë' itjatëla'u, karëngana iwe'e waja am bantang/ Eng kuano i Anak i Tjolano a si tawang(ë)na: „Itjatëka'-mange ambitu ko, ja kumua in tana'i : „Aitjua-mai i Anak i Tjolano im baja, kine, se sërëm ja mai mitong im batuna i mostor anio', wo iwe'e am bantang, wo ra'itja toro ësa itjatëla'u, karëngan ipakawe'e-we'e am bantang." Tani'tu tu'u mali'uso-mai se së- rëm, wo pitongënerao wo iwe'e am bantang. Ipakawe'eera- mako am bantang ën iitu, ja si tawang i Anak i Tjolano mangem a si Penana'an i Tjola^no, ëng kuanao: „Ra'io, pi- nakapitongkuo !" Kuano ka'i i Penana'an i Tjolano: „Indon ëm berong anio', wo mange iasu-mai rano!" Tani'tu ng karior mangem ka'i a si Anak i Tjolano si tawang(ë)na, ëng kuanao kal: ^Aitjua i inangii, ja aku mindo im berong wo mange iasu-mai rano^ anae tambisangku én ütu?'' Eng kuano i Anak i Tjolano: ^Itjateka'-mange an dano ko sa, ja ng kuanuo: ,Aitjua-mai i Anak i Tjolano im baja se kosei ja mai lu- mintjun am berong." 

Itjateka' tu'u-mange an dano aa, ëng kuanao: ^Ahjua-niai i Anak i Tjolano, im baja se kosei ja mai lumintjun am berong/ Wo m berong lëpok(ë)nao-mio' ; p>ailêkënao tu'u-mio\ ja nilintjunano e kosri, wo indonao-mai ën iitu WO iasuna rano paalin-ange am bale i Tjolano. Itja- tëka'-mange, ja ng kuanao a a Penana'an i Tjolano: ^Kënu ën dano.'' Kuano i Penana'an i Tjolano: ^Sama', iwëkaro-mio' ambana.^ Kasomoian-ai iitu eng kuano ka'i i Penana'an i Tjolano : ^Wawa'ando ja si ana'ku en tumaneo, anaitu ko tumimboi an deri, ielal) an isera.'' Mawéngi tu'u-mio\ ja itja- lalitjo in sera i lumukuto, wo timboiano i tawang i Anak i Tjolano én ipaela'b. Makalukutoka si Anak i Tjolano, ja wa- rengëna-mako Cm beren, a tawang(é)na ja mëngame-ngame'- oka, pa'pa'an i maluaT>o eng kama paso'so'an in dëri. Kua'a ën iitu em pisinao-mako wo masama'o ka'i-mai. Karua ka'i i mareng-ako in somoi, ja a tawangfejna maame\ pa'pa'an i malunguso eng kama paso'so'an in déri, wo tani'tu pisinao ka'i-mako wo en iitu mapali'o ka'i-mai. Katduna J mareng- ako in somoi ja timboianao-mai si tawangfCjna wo ng kuanao : ,Maio, mio'om karu' am bawo in tana* kita." Siituoka ja jnaëgao-mai se nilumukut wo'o ang kasale-sale'an, ëng kuane- rao: ^Awo, ra'itja tu'u isiao si pënana'ana!*
Ja si Anak i Tjolano wo si pénana'ana nimaja'o-mai am bawo in tana\ Akar^'ejké' iitu.



Share:

0 komentar:

Posting Komentar

Blogroll

Tompaso Kita

Jurry Franky Langi
Yaku Ca U Si Tou Sapa-Sapa. Sapake Si Tou Niatean, Masale Touen Se Kayobaan Tumompaso Ni Myatem. Sapakem Ase Patik O Nuwu Anio Kumesot Ase Ate Wo Nontak Tou Rondor Pinatuusan Eng Kanaramen Minahasa An Tumompaso. Makakeli Mey Wo Mongken Wo Moray Kasadaran Nei Eng Kanaramenta Makakelim Pinasui Ila Wo Pakatambak-Tambak Ila. Taney Wo Rumondor Eng Sisilen Situm Eng Patik Ambiay. Muntungke Sa Awean Kinatoroan a Camo Pakasa.. 

Pee'Bo

Flag Counter

Pa'Dior

Popular Posts

Labels

Postingan Baru

Nuwu I Tua, Wo Ngeluan

  • Sa Cita Esa Sumerad, Sa Cita Sumerad Esa Cita.
  • Akad Se Tou Tumow Tou.
  • Pakamatuan Wo Pakalowiden.

Untuk Anda Saya Peduli

Butuh Bantuan Untuk Mengetahui Dan Belajar Tentang Kebudayaan Tompaso? Hubungi Saya dengan rincian tentang pertanyaan atau masukan untuk perkaya Kebudayaan Tumompaso.